GÜNLÜK BÜLTEN - 04.10.2022
ABD’de ISM imalat sanayi verisi piyasalara yön verdi
● Yurt içinde Eylül’de yıllık enflasyon %83,45 seviyesinde gerçekleşti
● İmalat sanayi PMI endeksi Eylül’de 46,9’a geriledi
● Euro Bölgesi’nde endeks Haziran 2020’den bu yana en düşük seviyesinde ABD hisse senedi piyasalarında, beklentilerin altında kalan ISM imalat sanayi verisi sonrası Fed’in para politikası duruşunda olası ılımlılaşma beklentileri sonrası tahvil getirilerinde görülen sert düşüşle 27 Temmuz’dan beri en yüksek günlük artışlar görüldü. S&P500 ve Nasdaq Bileşik endeksleri günü sırasıyla %2,6 ve %2,3 artışla sonlandırdı. Euro Bölgesi (EB) hisse senedi endeksleri, bir yandan ABD’ye ilişkin makro verileri bir yandan da OPEC+ toplantısında önemli bir kesinti olma ihtimalini fiyatlıyor. Günlük artışlar %0,2 ilâ %1,6 arasında. ABD tahvil piyasası getirileri de 5 yıllık öncülüğünde beklenti altı gelen ISM verisi sonrası düşüş gösterdi. 2 yıllık tahvil getirisi günü %4,11’den sonlandırırken, 10 yıllık tahvil getirisi %3,64’e geriledi: 10 yıllık-2 yıllık tahvil getirileri arasındaki fark ise - 45bps’den -47bps’e yükseldi. Dolar endeksi (DXY) günü 111,7 seviyesinden kapattı. Brent petrolün aktif vadeli kontrat fiyatı OPEC+ toplantısı öncesinde 88,9$/bbl. Altının ons fiyatı Eylül ortasından beri ilk kez 1.700$/ons seviyesinde.
● Euro Bölgesi’nde ekonomik aktivitede yavaşlama devam etti; PMI endeksi Eylül’de öncü verinin hafif altında 48,4 olarak gerçekleşti. Endeks son üç aydır 50 eşik seviyesinin altında olup, Haziran 2020’den bu yana en düşük seviyesinde. Bölgenin en büyük ekonomilerinden biri olan Almanya’da ise endeks 47,8’e geriledi. Azalan talep ve enerji kaynaklı maliyet enflasyonundaki artış sektör üzerinde baskı oluşturmaya devam ediyor. Veriler, ekonominin üçüncü çeyrekte daralma gösterebileceğine işaret ediyor.
● ABD’de ise ISM imalat sanayi endeksi Eylül’de 50,9 ile önceki veri ve beklentilerin altında gerçekleşti; Mayıs 2020’den bu yana en düşük seviye. Yeni siparişler alt endeksi yeniden daralma bölgesine gerilerken, yeni ihracat siparişleri son iki aydır eşik seviye altında. İstihdam ve birikmiş siparişler de Eylül ayında geriledi. Üretim endeksi sınırlı yükseldi. İnşaat harcamaları ise aylık -%0,7 ile beklentilerin üzerinde daraldı. Yurt dışında bugün Euro Bölgesi’nde Ağustos üretici fiyat enflasyonu, ABD’de dayanıklı mal siparişleri ve fabrika siparişleri verileri açıklanacak.
● Yurt içinde Eylül’de tüketici fiyatları aylık %3,08 artarken, yıllık olarak ise %83,45’e yükseldi. Aylık enflasyonda konut, gıda, ev eşyası, lokantaoteller ve ulaştırma ana kalemlerindeki katkılar öne çıkarken; elektrik ve doğal gaz fiyat artışları başta olmak üzere hizmetler sektöründeki mevsimsel fiyat artışları ile birikimli maliyet artışlarının gecikmeli etkileri gözlemlendi. Çekirdek B endeksi yıllık %74,63’e yükseldi.
● İmalat sanayi aktivitesine ilişkin beklentileri gösteren PMI endeksi Eylül’de 47,4’den 46,9’ya geriledi; endeks son yedi aydır 50 eşik seviyesinin altında kalarak, faaliyet koşullarında yavaşlamaya işaret ediyor. Çeyreksel bazda bakıldığında yavaşlamanın belirginleştiği görülüyor; endeks ikinci çeyrekte ortalama 48,8 iken, 3. çeyrek ortalaması 47,1’e geriledi. Alt endekslerde; üretim ve yeni siparişlerde kırılgan talep koşulları ve enflasyonist baskılar nedeniyle, yavaşlama devam ederken, istihdamda son 28 ayda ilk kez düşüş görüldü. Yeni ihracat siparişlerinde özellikle Avrupa’daki yavaşlama kaynaklı talep zayıflığına bağlı olarak düşüş gözleniyor. Yurt içinde bugün reel efektif döviz kuru ile finansal kesim dışındaki firmaların net döviz açık pozisyonu verileri açıklanacak.
Piyasa ve Teknik Görünüm
● BIST-100 dün bankalar öncülüğünde günü %6,7 yükselişle tamamladı. Bankalara telekom, perakende ve havacılık hisseleri de eşlik etti. Dünkü kuvvetli alımlarda Halkbank’ın ABD mahkemesine yaptığı temyiz başvurusunun kabulü yanında, şirketlerin üçüncü çeyrek beklentileri ve yurtdışı tarafın da dipten dönüş sinyali vermesi rol oynadı. Piyasanın yukarı yönlü eğilimini korumaya çalışacağını ancak gün içi oynaklığın ve hisse değişimlerinin belirgin olacağını tahmin ediyoruz.
● Teknik Yorum: BIST100 dün gün başından itibaren alıcılı seyretti. Kapanış 3392 seviyesinde gerçekleşti. Endekste nispeten güçlü destek ve tepki bölgesi olarak değerlendirdiğimiz ve konsolidasyon bölgesi olmasını beklediğimiz 3070-3000 bandından başlayan tepki çabası daha da güç kazanmış durumda. Kapanış, üzerini kısa periyot için iyimserlik bölgesi olarak değerlendirdiğimiz 3280-3330 bandı üzerinde. Diğer taraftan 5 ve 21 günlük ortalama üzerine geri dönüş olumlu teknik görünümün kuvvetlenmesi olarak değerlendirilebilecekken yeni ve daha belirgin bir yukarı eğilimden bahsedebiliriz. Endekste 3430-3450 bandı yakın direnç bölgesi olarak değerlendirilebilir. Aşılması durumunda 3650-3715 bandının gündeme gelmesi beklenebilir. BIST için 3250-3230 bandı yakın destek bölgesi. Üzerindeki hareket yükseliş yönlü beklentinin devamına işaret olarak görülebilir. BIST100’de 3350/30-3300- 3280/50-3230 destek, 3400/20-3450-3480-3500/20 direnç.
Şirket Haberleri Devamı
● Halkbank KAP’a yaptığı açıklamada ABD'de devam eden ceza davasıyla ilgili olarak Yabancı Devlet Yargı Bağışıklığı Yasası (FSIA-Foreign Sovereign Immunities Act) uyarınca ABD Yargıtay Mahkemesi (Supreme Court of the United States) nezdindeki temyiz başvurusunun, anılan Yüksek Mahkeme tarafından 3 Ekim tarihinde kabul edildiğini duyurdu. Dava gelecek yıl görülecek. Dün haberin duyulması ile birlikte banka endeksi günü %10 yükselişle tamamladı.
● Petkim Haftalık Özet – 30 Eylül 2022: Etilen – Nafta Makası haftalık bazda %52 daraldı. 3Ç22’nin şimdiye kadarki bölümünde ç/ç değişim %-52, y/y değişim %-52 olarak gerçekleşti. Platts Petrokimya Endeksi haftayı 863,76 puanda kapattı. Bu kapanış haftalık bazda %1 seviyesinde hafif aşağı yönlü bir seyri işaret ediyor. 3Ç22’nin şimdiye kadarki bölümünde endeks ortalamasındaki değişim ç/ç %-24, y/y değişim %-14 olarak gerçekleşti. Platts Petrokimya Endeksi – Nafta Fiyatı Farkı haftalık bazda %9 daralma gösterdi. 3Ç22’nin şimdiye kadarki bölümünde ç/ç değişim %-21, y/y değişim %-39 olarak gerçekleşti Haftalık ve çeyreklik bazda görülen daralmaların karlılık üzerindeki etkisinin aşağı yönlü olacağını düşünerek haberin Petkim için etkisini “Olumsuz” olarak değerlendiriyoruz. Piyasa Değeri / Petrokimya Endeksi oranı üç hafta önce ulaştığı 9 yıl ortalaması + 1 standart sapma seviyesinden gerilemesini bu hafta da sürdürdü.
● Tüpraş Aylık Özet – Ekim 2022 Yatırımcı Sunumu: Veriler, Brent ham petrol fiyatında ve benzin ürün marjında uzun vadeli normallere doğru düşüş eğiliminin devam ettiğini gösterirken, orta distilat (Dizel ve Jet Yakıtı) için ürün marjları Temmuz 2022'deki düzeltmenin ardından Ağustos 2022’de başlayan yukarı yönlü hareketini sürdürdü. Brent petrol bir önceki aya göre %10,1 düşüşle ortalama 89,9$/v seviyesinde işlem gördü (Ağustos 2022: 100,0$/v). Brent petrol fiyat seviyesi yıllık bazda %20,5 yükseliş kaydetti (Eylül 2021: 74,6$/v). Dizel ürün marjı bir önceki aya göre %11,5 oranında iyileşerek 46,4$/v seviyesine yükseldi. Ürün marjı Eylül 2021 seviyesinin 4,8 katına denk geliyor. Jet yakıtı ürün marjı bir önceki aya göre %3 oranında iyileşerek 40,2$/v seviyesine yükseldi. Ürün marjı Eylül 2021 seviyesinin 9,8 katına denk geliyor. Benzin ürün marjı bir önceki aya göre %17,1 düşerek 11,1$/v seviyesine geriledi. Ürün marjı 5 yıllık Eylül ortalamasına gerilemiş oldu. YKFO ürün marjı bir önceki aya göre %26,7 düşüşle -43,6$/v seviyesinde işlem gördü. Ağır-hafif ham petrol fiyat makasları Ağustos 2022’de görülen yılın en derin iskonto seviyesinin ardından bu ay hafif daralma gösterdi. Şirket yönetiminin 2022 Net Rafineri Marjı Öngörüsü 13$-14$/v aralığında. Son olarak, Entek operasyonlarına ve elektrik piyasasına ilişkin ilk veriler de bu ayki sunumda paylaşılmış oldu. Veriler Entek’in 1Y22’de geçen yılın aynı dönemine göre %322 artışla FAVÖK’ünü 722 milyon TL’ye yükselttiğini gösteriyor. PTF seviyesi devir işlemine ilişkin Nisan 2022’de yayınlanan 31 Aralık 2021 dönemli uzman kuruluş raporunun 2022 yılı için belirlediği ortalama 89,9$/MWh seviyesinin oldukça üzerinde, ortalama 132,7$/MWh seviyesinde seyrediyor. Yorum: Ağır-hafif ham petrol fiyat makası şirkete maliyet avantajı sağlarken, brent petrol fiyatlarının düşmesi de bir miktar stok zararına neden olabilir. Tüpraş'ın ürün veriminin %53'ünün orta distilatta olması sayesinde yüksek dizel ve jet yakıtı fiyatlarından yararlanabileceğini düşünüyoruz. Tüpraş operasyonları için olumlu görünümün sürdüğünü gözlemliyoruz. Entek’in finansal performansının da artık değerlendirilmesi gereken bir diğer husus olduğuna dikkat çekiyoruz. Entek, 1Y22’de Tüpraş’ın 1Y22 FAVÖK’ünün %3,6’sı kadar FAVÖK yarattı. Bu oran 2021 yılı için %3,9 idi.
● Enerji Sektörü: Bloomberg haberine göre Botaş Rusya’dan doğalgaz ithalat bedelinin bir bölümünün ödemesini 2024 yılına ertelemesini talep etti.