Günlük Bülten 30 Kasım 2023

 

Yurt içinde büyüme verisi takip edilecek

 

● Ekonominin 3. çeyrekte yıllık %6,3 büyüyeceğini tahmin ediyoruz

 

● OECD küresel büyüme tahmini; 2023 yılı için %2,9, 2024 %2,7

 

● ABD’de ekonomi 3Ç’te yıllıklandırılmış olarak %5,2 büyüdü ABD hisse senedi piyasaları, toptan ve perakende satış stoklarının beklenti altı performansı ve GSYH ikinci tahmininde tüketim harcamalarının çeyreklik artış hızında aşağı yönlü revize olması ile güne pozitif başlangıç yaptı. Ardından Fed Başkanlarının söylemleri ve Bej Kitap’ın yayınlanması sonrası büyümeye dair yavaşlama kaygılarıyla S&P500 ve Nasdaq Bileşik endeksleri günü sırasıyla %0,1 ve %0,2 kayıplarla noktaladı. Euro Bölgesi (EB) hisse senedi endeksleri, Almanya öncü kasım enflasyonundaki soğuma sonrası genel olarak günü %0,2 ilâ %1,1 yükselişlerle sonlandırdı. Günlük %0,4 düşüşle negatif ayrışan FTSE-100’de HSBC ve Standard Chartered’ın, fosil yakıt finansmanını zorlaştırdığı gerekçesiyle BM destekli Net-Sıfır Bankacılık İttifakından çekilmesi etkili oldu. ABD tahvil piyasasında Fed’in faiz artırım döngüsünde sona geldiğine yönelik beklentilerle alışlar devam etti. 2 yıllık tahvil getirisi %4,65’e, 10 yıllık tahvil getirisi %4,26’ya geriledi. Dolar endeksi 3 günlük ara sonrası %0,1’lik artışla 102,8 seviyesinde. Brent petrol aktif vadeli kontratı, EIA raporunda üst üste 6. hafta da ham petrol stoklarında artış görülmesine rağmen OPEC+ toplantısında petrol kesintilerinin konuşulacağına dair beklentilerle günü %1,7 getiriyle 83,1$/bbl’den tamamladı. Altının ons fiyatı günü %0,2’lik kazanımla 2044$’dan kapattı.

 

● ABD’de ekonomi 3. çeyrek büyüme verisi yukarı yönlü revize edildi (%4,9%5,2). Tüketim harcamaları büyümenin önemli kaynağı olmaya devam etti; 2,4 puan katkı sağladı. Stoklar 1,4 puan, sabit yatırımlar 0,4, kamu 0,94 pozitif yönde katkı sağlarken, net ihracatın katkısı sınırlı negatif gerçekleşti. Konut kredisi başvuruları son dört haftadır artış gösteriyor; 24 Kasım'da sona eren haftada artışivme kaybetmekle birlikte %0,3 oldu (önceki hafta: %3,0).

 

● Almanya’da tüketici enflasyonu kasımda öncü veriye göre aylık bazda %0,4 azaldı. TÜFE’de yıllık artışın ise %3,8’ten %3,2’ye geriledi Haziran 2021’den bu yana en düşük seviye. Gıda ve enerji hariç çekirdek enflasyonun ise %3,8 seviyesinde gerçekleşti.Enerji fiyatları bir önceki yılın yüksek bazı etkisiyle yıllık %4,5 düştü. Gıda fiyatlarındaki yıllık artışta ivme kaybı sürdü ve yıllık %5,5 arttı (ekim: %6,1).

 

● OECD, Kasım Ekonomik Görünüm Raporunda 2023 yılına ilişkin küresel büyüme tahminini Eylül Raporu’na göre 0,1 puan aşağı güncelledi; %2,9. 2024 tahminini %2,7’de sabit bıraktı. Küresel büyümeye ilişkin risklerin ağırlıklı olarak aşağı yönlü olduğu değerlendiriliyor. Euro Bölgesi için 2024 yılı büyüme tahmini %1,1'den %0,9'a çekilirken, ABD için %1,3’ten %1,5’e yükseltildi. OECD, Türkiye için 2023 büyüme tahminini %4,3'ten %4,5'e, 2024 tahminini ise %2,6’dan %2,9’a revize etti. G20 ekonomilerinde maliyet baskılarının ılımlı seyri ve parasal sıkılaştırmanın gecikmeli etkilerine bağlı olarak enflasyonun kademeli olarak gevşemeye devam edeceği öngörülüyor. Enflasyonun 2025 yılı itibarıyla birçok büyük ekonomide hedefe geri döneceği tahmin ediliyor.

 

● Yurt içinde TÜİK tarafından açıklanan ekim ayı dış ticaret istatistiklerine göre dış ticaret dengesi, Ticaret Bakanlığı tarafından ay başında açıklanan geçici verinin (6,7 milyar $) hafif altında 6,5 milyar $ açık verdi. Böylece 12 aylık birikimli dış açık 112,4 milyar $’a geriledi. İhracat yıllık bazda %7,4, ithalat ise %0,6 arttı. Enerji ithalatında yıllık olarak baz etkisi kaynaklı düşüş devam etti; ekimde yıllık %28 azalışla 5,4 milyar $ oldu. Altın ithalatı ekimde 1,9 milyar $, yılın ilk on ayında ise 26,4 milyar $ oldu. Ekonomik Güven Endeksi mevsimsellikten arındırılmış olarak kasımda aylık 1,2 puan azalarak 95,3 seviyesinde gerçekleşti.

 

● Yurt içinde bugün ise 3. çeyrek büyüme verisi açıklanacak. Ekonomi yılın ikinci çeyreğinde yıllık bazda %3,8 büyümüştü. 3. çeyrekte ise yıllık bazda %6,3 büyüyeceğini tahmin ediyoruz. Piyasadaki ortalama beklenti ise %5-5,5 bandında bir gerçekleşme olacağı yönünde. Ayrıca Hazine bugün Aralık 2023- Şubat 2024 iç borçlanma stratejisini yayınlayacak.

 

Piyasa ve Teknik Görünüm 

 

● Hafta başındaki belirgin yükselişin ardından BIST-100’de dengelenme arayışı sürüyor. Dün endeks ağırlıkları yüksek BIST-30 hisselerindeki kâr satışları endeksi aşağı çekti. Özellikle havacılık, enerji ve telekom hisseleri değer kaybetti. Buna karşılık banka hisselerinde ayrışmalar vardı. Sektör endeksi yataya yakın seyretti. BIST’de bugün temkinli yaklaşımın sürmesini ve endeksin bu seviyelerde dengelenme arayışı içerisinde olmasını bekliyoruz. MSCI endeks ayarlamaları nedeniyle seans kapanışına doğru fiyat oynaklığında artış gözlenebilir.

 

● Teknik Yorum:

 

              BIST100 dün gün başındaki sınırlı hareketle test ettiği 8125 seviyesinden geri çekilme yaşadı. Kapanış 8009 seviyesinde gerçekleşti. BIST’te nispeten güçlü direnç bölgesi olarak değerlendirdiğimiz 8084-8100 bandından satış baskısı devam ediyor. Bununla birlikte geri çekilme halen sınırlı düzeyde. Hareketi olağan-sınırlı realizasyon olarak değerlendirmeye devam ediyoruz. Bu paralelde endekste olumlu teknik görünümün ve 8256-8513 bandına yönelik beklentinin geçerli olduğunu düşünmeye devam ediyoruz. Endekste 7969-7840 bandı kısa periyot için destek bölgesi olarak belirtilebilir. Üzerindeki hareketin korunması yükseliş yönlü beklentinin devamına yönelik sinyal olarak değerlendirilebilir.

 

Ekonomik Araşırmalar

 

• Katar tarafından İsrail ve Hamas'ın Gazze'de 6 gündür devam eden ateşkesi bir gün daha uzattığı duyurulurken; ABD Dışişleri Bakanı Blinken, İsrail'in ateşkesi uzatmayı sürdürmesi talebinde bulundu. Dünya Sağlık Örgütü de Gazze’de salgın hastalık riskinin arttığının altını çizerek "kalıcı ateşkes" çağrısı yaptı.

 

• Rusya Devlet Başkanı Putin, askeri harcamaların 2023’e göre %70 artırılmasını öngören 2024 bütçesine onay verdiğini duyurdu.

 

• OECD raporunda küresel ekonomik büyüme beklentisi bir önceki aya göre %32ten %2,9’a düşürüldü.

 

• Çin Kasım İmalat PMI 49,5’ten 49,4’e gerileyerek eşik değer 50’nin altında açıklanmaya devam etti.

 

• Rusya Ekim Sanayi Üretimi yıllık %5,3 ile hız kaybederken; Perakende Satışlar ise yıllık %12,7 büyüme gösterdi. (Öncekiler: %5,6, %12,2). Rusya Ekim İşsizlik Oranı %3’ten %29’a geriledi.

 

• İngiltere Ekim İpotek Onayları 43,3 binden 47,4 bine yükselse de artan faiz oranları sebebiyle 10 yıllık ortalamanın altında kaldı.

 

• Almanya Kasım öncü TÜFE aylık -%0,4; yıllık bazda ise %3,8 olarak açıklandı. (Öncekiler: %0,0, %3,8)

 

• OECD, Euro Bölgesi'nin bu yıl %0,3 büyüyeceğini öngörürken; 2024'te %0,9, 2025'te ise %1,5 büyüyeceğini tahmin etti.

 

• ABD 3. çeyrekte GSYİH çeyrek bazda ikinci tahminlere göre %5,2 olarak açıklandı. (Önceki: %4,9). OECD tarafından ABD ekonomisinin 2023'te %2,4 büyümesi, 2024'te ise %1,5 büyümesi bekleniyor.

 

• Türkiye Kasım Ekonomik Güven Endeksi 96,5’ten 95,3’e gerilerken; tüketici güven endeksi ise aylık bazda %1,1 artışla 75,5'e yükseldi. Güven endeksi hizmet ve perakende ticaret sektörlerinde gerilerken; inşaat sektöründe ise arttı.

 

• Türkiye Ekim Ticaret Dengesi -6,52 milyar USD olarak açıklandı. (Eylül: -5,04 milyar USD). TÜİK tarafından yayımlanan Ekim ayı resmi Dış Ticaret Dengesi İstatistiklerine göre ilgili ayda ihracat, bir önceki yılın aynı ayına göre %7,4 artarak 22,9 milyar USD olurken, ithalat ise %0,6 artarak 29,4 milyar USD’ye yükseldi. İthalatın ivme kaybetmesinin etkisiyle dış ticaret açığı Ekim ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre %17,5 oranında azaldı. Ocak-Ekim arasında dış ticaret açığı ise 93,9 milyar USD olarak gerçekleşti. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2022 Ekim ayında %72,9 iken, 2023 Ekim ayında %77,8'e yükseldi. Enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç dış ticaret açığı Ekim ayında 1,5 milyar USD olarak gerçekleşirken; dış ticaret hacmi %11,5 artarak 42,7 milyar USD oldu. İlgili ayda enerji ve altın hariç ihracatın ithalatı karşılama oranı ise %93,2 oldu. Ekonomik faaliyetlere göre bakıldığında ise; ihracatta, 2023 Ekim ayında imalat sanayinin payı %93,5, tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörünün payı %4,6, madencilik ve taşocakçılığı sektörünün payı %1,5 olurken, ithalatta, 2023 Ekim ayında ara mallarının payı %68,2, sermaye mallarının payı %15,7 ve tüketim mallarının payı %16,1 oldu. Ekim ayında ihracatta ilk sırayı Almanya almaya devam ederken; ithalatta ise Çin öne çıkmaya devam etti.

 

• TCMB Başkanı Erkan, enflasyondaki yavaşlamanın, ikinci çeyrekte üretici ve tüketici fiyatlarında hissedileceğini belirterek, kira ve eğitim gibi kalemlerde de manşet enflasyon geriledikçe ve kademeli bir yavaşlamanın görülmesiyle birlikte 2024 sonu ve 2025'te dezenflasyon yaşanacağını öngördü. Erkan ayrıca TL’ye geçişin mevduatlara olumlu etkisinin görüldüğünü açıklarken; piyasalardaki belirsizliğin azaldığına vurgu yaptı.

 

• OECD tarafından yayımlanan Ekonomik Görünüm Raporu'nda 2023 Türkiye büyüme beklentisini %4,3'ten %4,5'e yükseltilirken; 2023 enflasyon beklentisi ise %52,1'den %52,8'e yükseltildi.

 

Şirket Haberleri

 

● Bankacılık Sektörü,

 

            BDDK aylık verisine göre bankacılık sektör kârı önceki aya göre %48 (42 milyar TL) düşüşle Ekim’de 46,4 milyar TL oldu. Sonuç aynı zamanda aylık bazda son üç ayın en düşük rakamı olarak gerçekleşti. Buna göre sektörün 2023/9 döneminde net kârı da %45 artarak 486 milyar TL düzeyinde kaldı. Sektör net kârının önceki aya göre gerilemesinde TL tahvil gelirinin aylık 34,3 milyar TL azalması ve TL tahvil geliri hariç net faiz zararının 6,8 milyar TL büyümesi belirleyici oldu. TL tahvil gelirindeki düşüş Eylül ayında bankaların TÜFE tahvillere uyguladıkları enflasyon oranını 20 puana varan oranda artırmalarından ve önceki sekiz ayın düzeltmesini buna göre yapmalarından kaynaklı yüksek baz etkisini yansıtıyor. Diğer net faiz gelirindeki bozulma ise ağustos ayı ile birlikte toparlanma eğilimi gösteren çekirdek net faiz marjında olası bir bozulmaya işaret ediyor. Bu durumun geçici olacağını tahmin ediyoruz. Bu iki temel faktör dışında, ekim ayında önceki aya göre Hazine işlem gelirlerinin, diğer faaliyet gelirlerinin gerilemesi ve faaliyet giderlerinin %6 artması da kârlılığı baskıladı. Diğer taraftan karşılık giderlerinin önceki ayın altında gelmesi ve etkin vergi oranının bir miktar düşmesi net kâra katkı sağladı. Önceki aya kıyasla ekim ayı net kârı özel mevduat bankalarında aylık %47 daralmayla 30,4 milyar TL, kamu mevduat bankalarında %70 daralmayla 6,0 milyar TL, kalkınma bankalarında %23 daralmayla 3,6 milyar TL ve katılım bankalarında %2 daralmayla 6,3 milyar TL oldu. Sektör yılın son iki ayında da ortalama olarak Ekim ayı net kârını tekrarlarsa 4Ç23 net kârı 3Ç23’e göre yaklaşık %25 daralma göstermiş ve 2023 yılı sektör net kârı önceki yıla göre %34 artışla 578 milyar TL düzeyine ulaşacaktır. Ekim ayı sonucu beklentimize göre zayıf gerçekleşmekle birlikte sonraki iki ayın sonuçları ekim ayına yakın gerçekleşirse beklentimizden önemli bir sapma göstermiyor. Son iki ayda karşılık giderlerinde artış olabileceğini, buna karşılık net faiz marjında toparlanma göreceğimizi tahmin ediyoruz.