HAFTALIK BÜLTEN - 12.08.2023

ABD borsalarında üst üste 2. hafta düşüşler görülüyor

Geride bırakmakta olduğumuz haftada ABD tarafında TÜFE verisi piyasaların önümüzdeki dönem Fed’in atacağı adımlara yönelik gösterge niteliği taşıdığı için ön plana çıktı. Diğer yandan, Euro Bölgesi’nde (EB) Avrupa Merkez Bankası (ECB)’nın Ekonomik Bülten tahmin ve öngörüleri takip edildi. İngiltere’de ise sanayi üretimi ve 2. çeyrek öncü büyüme verilerinin ise beklentilerden iyi gelmesinin pozitif etkisi fiyatlanıyor.

Hafta sonuyl a birlikte başl ayan Bölgesel Fed Başkanı demeçlerinin hisse senedi piyasal arı üzerinde baskılayıcı etki si görüldü. ABD’de TÜFE, çekirdek TÜFE ve Fed’in özellikle dikkat ettiği süper çekirdek (gıda, enerji ve barınma hariç) TÜFE verilerinde görülen aşağı yönlü trendin, genel olarak enflasyonla savaşta sonuca ulaşılmış olduğuna dair bir algı uyandırmaması adına Fed, temkinli söylemlerle piyasayı yönlendirmeye devam ediyor. Dünkü kapanışlara göre S&P500 ve Nasdaq Bileşik Endeksleri haftalık bazda sırasıyla %0,2 ve %1,2 aşağıda bulunuyor. Vadelileri ise bültenin yazıldığı saatlerde %0,4 ve %1,2 aşağıdalar. Dow Jones Sanayi Endeksi ise haftalık %0,3 yukarıda. Son dönemde Fed’in politika faizine yönelik uzun süre yüksek seviyede kalacağına ilişkin söylemlerinin etkisi ise S&P500/Dow Jones oranında tekrar aşağı yönlü bir trend başlamış gibi görünüyor. Tahvil getirilerinin mevcut seviyelerde korunması/getirilerinin pandemi öncesi seviyelerin üzerinde kalması büyüme hisselerinin fiyatlamalarını olumsuz etkilemeye devam edecektir.

İngiltere’den gelen beklenti üzeri ekonomik aktivite verileri ise GBPUSD paritesinde yukarı yönlü bir etki yaratmışa benziyor. Dün günü 1,2676 seviyesinden sonlandıran USDGBP yazının yayına hazırlandığı saatlerde %0,3 yukarıda bulunuyor. Haftaya genel olarak bakıldığında ise Dolar Endeksinin (DXY) değer kazanmaya devam etmesi sanayi metalleri üzerinde baskı yaratmaya devam ediyor. DXY haftalık %0,5 artarken S&P GSCI Sanayi Metalleri Endeksi haftalık %1,8 geriledi. Çin’in hafta içerisinde dış ticaret verilerinde yıllık bazda görülen zayıflığa, ECB Ekonomik Bülten’inde vurgulanan ekonomik aktivitede özellikle yurt içi talep kaynaklı zayıflamanın eklenmesi emtialar üzerindeki baskıyı artırmış görünüyor. Lityum ve nikel gibi yeşil enerji metallerinin temmuz ayı ortalamaları da sırasıyla 44.236 USD/MT ve 21.143 USD/MT iken ağustos ortalamaları 37.496 USD/MT ve 20.918 USD/MT’ye gerilemiş durumda.

Yurt içinde Hazine nakit denge si temmuzda 19,3 milyar TL, faiz dışı denge ise 53,6 milyar TL fazl a verdi. 2022 temmuzda sırasıyla 93,0 milyar TL ve 77,8 milyar TL açık verilmişti. Gelirler yıllık %173 ile giderlerin (%70) üzerinde artarken, Ocak-Temmuz döneminde nakit dengesi 434 milyar TL açık verdi. İstanbul Sanayi Odası (İSO) İmal at Sektörü İhracat İklimi Endeksi temmuzda aylık 0,8 puan azalışl a 50,3’e geriledi. Almanya’da üretim temmuzda son altı ayın ilk düşüşünü kaydetti.

Sanayi üretimi endeksi (SÜE) haziranda beklentilerin üzerinde artış gösterdi; mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış olarak aylık bazda %1,6 artan SÜE, yıllık bazda %10,5 azaldı. Takvim etkisinden arındırıldığında ise haziranda yıllık artış %0,6 oldu. SÜE, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış olarak ikinci çeyrekte ilk çeyreğe göre ise %2,3 arttı. Yıllık büyümelerdeki düşük seyre rağmen, çeyrekten çeyreğe büyümedeki hızlanma ekonomik aktivite anlamında olumlu bir sinyaller içeriyor. Çeyreksel artışta, dış talepteki zayıflamaya rağmen, yurt içi talepteki güçlü seyir ile deprem nedeniyle ilk çeyrekteki düşük baz etkili oldu. İşsizlik oranı ise haziranda mevsimsellikten arındırılmış 0,1 puan artışl a%9,6 seviyesinde gerçekleşti. Tamamlayıcı işsizlik göstergelerinden atıl işgücü oranı ise %22,5’ten %24,2’ye yükseldi. Ayrıca haziran ayında cari denge piyasa beklentileriyle büyük ölçüde uyumlu olarak 0,67 milyar $ fazla verdi.

Sanayi üretiminde bir miktar ivme kaybı bekleniyor

Çin’de sanayi üretimi, mayısta yıllık %3,5 artışın ardından haziranda %4,4 yükseliş gösterdi. Mevsimsellikten arındırılmış bazda ise aylık %0,7 büyüdü. Kamu hizmetleri yıllık %4,9 ile büyümeye öncülük ederken, imalat %4,8 arttı. Temmuz ayı imalat PMI verileri, yılın geri kalanında sanayi üretiminde zayıf seyir olabileceğine işaret ediyor. Perakende satışlarda ise haziranda ivme kaybı görüldü ve yıllık artış %12,7’den %3,1’e geriledi. Kentsel alanlarda perakende satışlar yıllık %3,0 artarken, kırsal kesimde %4,2 artış kaydetti. Mal grubunda harcamalar yıllık %1,7 arttı; yemek ve ikram harcamaları %16,1 artış gösterdi. Sanayi üretiminin temmuzda yıllık %4,3, perakende satışlarınise%4,2 artış göstermesibekleniyor.

Perakende satışlarda ivme kaybı görüldü

ABD’de perakende satışlar haziranda aylık bazda %0,2 artarken, yıllık artış ise %1,5 oldu. Aylık bazda motorlu taşıt ve parçaları %0,3 artarken, inşaat malzemeleri %1,2, gıda ve içecek %0,7 ve benzin istasyonları %1,42 azaldı. Otomobil ve benzin hariç çekirdek perakende satışlarda aylık artış %0,3 oldu. Perakende satışlarda hazirandaki aylık artış TÜFE verisinin aylık manşet artışıyla paralel gerçekleşirken, gıda ve benzin hariç perakende satışların %0,4’lük aylık artışı %0,2 olan çekirdek TÜFE’nin aylık artışının hafif üzerinde gerçekleşti. Temmuzda aylık bazda satışların %0,4 artması bekleniyor.

Enflasyonda kademeli düşüş görülüyor

İngiltere’de tüketici enflasyonu haziranda aylık %0,1 arttı. Böylece yıllık artış %8,7’den %7,9’a geriledi; mart 2022’den bu yana en düşük seviye. Akaryakıt fiyatlarındaki düşüş yıllık enflasyondaki düşüşe en büyük katkıyı sağlarken, gıda fiyatları da yıllık enflasyonu aşağı çeken diğer unsur oldu. Gıda ve enerji hariç çekirdek enflasyon ise %7,1'den %6,9'a geriledi. Enflasyondaki bu gerilemenin ardından, İngiltere Merkez Bankası (BoE) son toplantısında politika faizini 25 baz puan artırdı. BoE, enflasyondaki düşüşün sürmesini ve yılı yaklaşık %5 seviyelerinde tamamlamasını, %2’lik hedefe ise 2Ç25’te ulaşacağını öngörüyor. Piyasa beklentisi temmuzda TÜFE’nin aylık %0,5 daralacağı, yıllık bazda artışın ise %6,7’ye gerileyeceği yönünde.

Japonya’da gıda hariç enflasyonda sınırlı ivme kaybı bekleniyor

Japonya’da taze gıda hariç çekirdek ve manşet enflasyon haziranda yıllık artışı %3,2’den %3,3’e yükseldi. Enerji ve gıda hariç çekirdek TÜFE’deki yıllık artış ise %4,3’ten %4,2’ye geriledi. Mal grubu enflasyonunda yıllık artış %4,7’den %4,9’a yükselirken, hizmetler enflasyonu %1,6 (önceki ay: %1,7) arttı. Fiyat baskılarının ilerleyen dönemde hafiflemesi bekleniyor. Bununla birlikte, son dönemde üretici fiyatlarında gerileme görülmekle birlikte, gecikmeli etkilerinin kısa vadede tüketici enflasyonu üzerinde etkili olmaya devam edeceği belirtiliyor. Taze gıda hariç enflasyonun temmuzda yıllık %3,1 artması bekleniyor.

Enflasyon beklentilerinde yükseliş görülüyor

TCMB Temmuz ayı Piyasa Katılımcıları Anketi’ne göre; döviz kuru beklentilerindeki artışla birlikte enflasyon tahminlerinde de yukarı yönlü güncellemeler görüldü. 2023 yılsonu enflasyon tahmini %38,6’dan %43,8’e, 12 ay sonrası enflasyon beklentisi %30,65’ten %33,21’e geldi. 2023 yılı büyüme beklentisi %3,8’den %3,7’ye geriledi. 2023 yılı cari açık beklentisi 40,3 milyar $’dan 41,6 milyar $’a yükseldi. TCMB, Temmuz sonunda yayınladığı Enflasyon Raporu’nda 2023 yıl sonu enflasyonu 35,7 puan artışla %58’e; 2024 yılı sonu enflasyonu 24,2 puan artışla %33’e yükseltti. Ankette de kur gelişmeleri, ücret ve vergi artışları, zamlar kaynaklı enflasyon tahminlerinde yukarı yönlü güncelleme yapılacağını değerlendiriyoruz.