HAFTALIK BÜLTEN - 12.11.2022

ABD Tüfe verisi piyasalardaki ralliyi destekledi.

Geride bıraktığımız haftada ABD’de Tüfe verisi ön plana çıkarken, İngiltere’de büyüme ve sanayi üretimi verileri, Almanya’da ise sanayi üretimi ve Tüfe verileri pi yasaların takibindeydi. Bugün ise ABD’de Michigan Üniversitesi Tüketici Eğilim Anketi verisi piyasaların odağında olacak. Enflasyon beklentilerinde (1 yıl ve 5 yıl) görülebilecek olası bir düşüşün Fed’in para politikası anlamında atacağı adımları yumuşatmasını beklemek mümkün. Halihazırda piyasalar tarafında 14 Aralık toplantısında 50 bps faiz artırımı yapılacağı yönünde bir eğilim bulunuyor.
Haftanın son işlem gününe ise Çin’den gelen Kovid-19 tedbirlerinde yumuşama olac ağına dair kararlar ile başladık. Bu durum hem sanayi emtialarını hem de petrolü olumlu etkiledi. Bakır kontratlarında Haziran ortasından beri en yüksek seviyeler görülüyor. Brent petrol ise hafta başından beri yaşadığı kayıpların önemli bir kısmını telafi etmiş durumda. Değerli metaller de güç kaybeden DXY ve tahvil getirileri sonrası değerleniyor. Altın 3 Ekim haftasından beri ilk kez 1.700$/ons’un üzerinde bir haftalık ortalama değere sahip.
Haftanın kapanışını ise Ağustos sonundan beri en yüksek seviyede yapmaya hazırlanıyor.
ABD’de Tüfe Ekim’de yıllık bazda piyasa beklentilerinin altında gerçekleşti. Ekim’de enflasyon aylık %0,4 artarken, yıllık artış hızı %8,2’den %7,7’ye geriledi. Enerji fiyatları Eylül’de %2,1 düşüş göstermesinin ardından Ekim’de %1,8 arttı. Gıda ve enerji hariç çekirdek enflasyonda yıllık artış Eylül’de %6,6 iken Ekim’de %6,3 seviyesinde gerçekleşti. Tüfe’deki aylık %0,4’lük artışın yarısı barınma kaleminden kaynaklanırken, akaryakıt ve gıda kalemleri de artış gösterdi. Elektrik ve benzin fiyatlarında görülen yükselişin bir kısmı doğalgaz fiyatlarındaki düşüşle dengelenerek enerji kalemindeki yükselişi %1,8’de sınırlı tuttu. Gıda endeksi ise aylık %0,6 artış gösterdi. Çekirdek Tüfe’deki artışta barınma, motorlu taşıt sigortası, eğlence-kültür, yeni taşıtlar ve kişisel bakımdaki yükselişler öne çıktı.
Almanya sanayi üretimi Eylül’de aşağı yönde revi ze edilen Ağustos’un (- %1,2) ve pi yasa beklentilerinin (%0,1) üzerinde %0,6 yükseldi. Veride en yüksek artışlardan biri otomotiv ve parçalarında gerçekleşirken (%9,3), mühendislik hizmetleri %1,7 ile en çok gerileyen sektörler arasındaydı. Almanya’da Ekim P MI imalat sanayi endeksi Eylül’deki 47,8’den 45,1’e gerilemiş durumda. Bu gelişme ülkede yılın son çeyreğinde resesyon ihtimallerini artırıyor. Diğer yandan bugün açıklanan Ekim ayı nihai Tüfe verisi yıllık bazda %10,4 artışa işaret ederken Eylül enflasyonunun (%10) üzerinde seyretti. Büyüme yavaşlarken Tüfe’nin yüksek seyrine devam ediyor oluşu ECB’nin Euro Bölgesi’nin (EB) en büyük ekonomisini kaybetmemek politika faizinde daha ılımlı adımlar atabileceğini gösteriyor. Aralık toplantısında ECB’nin 50bps’lik artışına kesin gözüyle bakılırken 75bps ihtimali %42 olarak fiyatlanıyor.
İngiltere’de sanayi üretimi Eylül’de aylık %0,2 artış gösterirken yıllık %3,1 geriledi. Sanayideki seyre de paralel ol arak 3Ç22 öncü büyümesi yıllık %2,4, çeyreksel olarak ise -%0,2 olarak gerçekleşti. İngiltere’deki çeyreksel küçülmenin BoE’nin de belirttiği uzun dönemli resesyon sürecinde ilk faz olduğu değerlendiriliyor. Büyümenin bileşenlerinden özel tüketimde çeyreksel bazda %0,5 düşüş görülürken bunu kamu harcamalarıyla desteklenen sermaye yatırımları dengeledi. Yurt içinde sanayi üretiminde Eylül’de aylık bazda %1,6 düşüş görülürken, gerileme yurt dışı talep kaynaklı sektörler geneline yayılarak devam ediyor. Cari işlemler dengesi, hizmet gelirlerindeki olumlu seyre rağmen, dış ticaret dengesi kaynaklı açık vermeye devam ediyor. Cari açık Eylül ayında 2,97 milyar $ oldu ve ilk 9 ayda 38,0 milyar $’a ulaştı (12 aylık birikimli: 39,2 milyar $)

Sanayi üretiminde bir miktar ivme kaybı bekleniyor

Çin'de sanayi üretimi, Ağustos’taki yıllık %4,2'lik artışın ardından Eylül ayında da yıllık %6,3 artarak yukarı yönlü eğilimini sürdürdü. Bunda madencilik ve otomobil üretimindeki büyüme etkili oldu. Bununla birlikte, emlak piyasasındaki zayıflık, zayıf tüketici talebi, küresel büyümedeki yavaşlama ve Çin'in sıfır Kovid politikası nedeniyle görünüm olumsuz olarak değerlendiriliyor. Nitekimimalat sanayi aktivitesine ilişkin beklentileri gösteren Caixin PMI endeksi son üç aydır eşik seviye altında kalarak, daralmaya işaret etmekte. Çin’de perakende satışlarda karantinaların etkisiyle zayıf görünüm hakim. Ekim’desanayi üretiminin yıllık %5,2, perakende satışların da %0,7 artış göstermesi bekleniyor.

Üretici fiyatlarında aşağı yönlü eğilim sürüyor

ABD’de üretici fiyat enflasyonu (ÜFE) Eylül’de aylık %0,4 artarken, yılık artış ise %8,5 seviyesinde gerçekleşti. Hem mal hem de hizmet grupları aylık %0,4 artış gösterdi. Gıda fiyatları ise Ağustos’ta aylık %0,1 daraldıktan sonra Eylül’de %1,2 artış kaydetti. Enerji fiyatları ise aylık %0,7 arttı. Taşımacılık hizmetlerinde ise petrol fiyatlarında yaşanan düşüşün etkisiyle aylık %0,2 azalış görüldü. Gıda ve enerji hariç bakıldığında ise üretici fiyatları Ağustos’ta aylık %0,6 artış göstermesinin ardından Eylül’de %0,3 büyüme kaydetti. ABD’de üretici fiyatları yıllık bazda düşüş eğilimi göstermekle birlikte yüksek seviyede kalmaya devamediyor. Ekim’deyıllık artış beklentisi%8,3.

İngiltere’de enflasyonda yükseliş devam ediyor

İngiltere’de enflasyon Eylül’de yeniden çift hanede gerçekleşti. Eylül'de aylık bazda %0,5 artarken, yıllık artış %10,1’e yükseldi. Enflasyona en büyük katkı gıda, otel ve restoran kalemlerinden geldi. Buna karşı benzin ve motorin fiyatlarında düşüş görüldü. Çekirdek enflasyon da %6,5'e yükselerek, fiyat baskılarının genele yayıldığına işaret etti. İngiltere Merkez Bankası (BoE), son para politikası toplantısında da enflasyondaki yükseliş eğilimi kaynaklı politika faizinde artırıma devam etmiş ve faizi 75 bps artırarak %3,0 ile 2008 sonundan bu yana en yüksek seviyeye çekti. BoE, enflasyonun bu yılın son çeyreğinde yaklaşık %11’e yükselmesini öngörüyor. Ekimiçin piyasa beklentisi ise%10,8 seviyesinde.

Gıda hariç enflasyonda yükseliş eğilimi sürüyor

Japonya‘da gıda hariç enflasyon Ağustos'taki yıllık %2,8 artışın ardından Eylül'de de yıllık %3 yükseldi. Manşet TÜFE ise yıllık %3 artış ile yatay gerçekleşti; gıda ve yakıt fiyatları, yıllık tüketici fiyat enflasyonunun temel itici faktörleri olmaya devam etti. Yüksek üretici fiyatlarının gecikmeli yansıması neticesinde tüketici fiyat enflasyonunun yılın geri kalanında da yüksek kalmaya devam etmesi bekleniyor. Emtia fiyatlarındaki düşüş ve azalan arz kesintileriyle, gelecek yıl enflasyonda düşüş görüleceği ancak yen’deki değer kaybı kaynaklı bunun kademeli bir süreç olacağı tahmin ediliyor. Japonya Merkez Bankası 2022 mali yılı için (31 Mart 2023'te sona eren) gıda hariç TÜFE enflasyonu tahminini %2,9'a yükseltmiş idi. Ekim ayı için piyasa beklentisi %3,5 seviyesinde.

Enflasyon beklentilerinde yükseliş görüldü

TCMB Ekim ayı Piyasa Katılımcıları Anketi’ne göre; 2022 cari yıl sonu enflasyon beklentisi %67,78’esınırlı yükseldi. 12 ay sonrası enflasyon beklentisi %36,74’ten %37,34’e, 24 ay sonrası enflasyon beklentisi ise %20,63’ten %21,17’ye yükseldi. TCMB Ekim Enflasyon Raporu’nda enflasyon tahminini %60,4’ten %65,2’ye revize etti. Ankette yılsonu büyüme beklentisinde yükseliş devam etti; %4,77’den %5,08’e yükseldi. Cari açık beklentileri ise 2022 yılı için 45,89 milyar $’dan 49,21 milyar $’a yükseldi. Cari dengede hizmet gelirleri pozitif katkısağlamaya devam etmekle birlikte, yüksek enerji ve altın ithalatı, avro/dolar paritesindeki düşüş ve zayıf dış talep kaynaklı dış ticaret açığındaki artış, cari açığın yüksek gerçekleşmesindeetkili oluyor.