HAFTALIK BÜLTEN - 21.01.2023

Küresel çapta enflasyon verileri takip edilmeye devam ediyor

• Geride bıraktığımız haftada yurt dışında, Fed üyelerinden gelen açıklamalar, Japonya Merkez Bankası’nın faiz kararı ve makro ekonomik veriler takip edildi. Yıllık enflasyon Japonya’da yükselmeye devam ederken, ABD, İngiltere ve Euro Bölgesi’nde düşüş eğiliminde. Yurt içinde ise TCMB faizi sabit bırakırken; Liralaşma stratejisine yaptığı vurguyu belirginleştirdi. Japonya Merkez Bankası (BoJ) politika faizini -%0,1’de sabit tutarken, getiri eğrisi politikasında değişiklik yapmadı. BoJ Başkanı Kuroda, ekonomik aktiviteye ilişkin belirsizliklerin oldukça yüksek olduğu ve ihtiyaç olursa parasal gevşeme konusunda adım atmaktan çekinmeyeceklerini; enflasyonun yılın ikinci yarısında yavaşlamasını ve %2’nin altında dip yapmasını beklediğini belirtti.
• Japonya’da yıllık tüketici enflasyonu aralıkta %4’e ulaştı. ÜFE ise yıllık bazda %10,2 artış kaydetti. BoJ, aralık toplantısında uzun vadeli tahvillerde getiri aralığını %0,25’ten %0,50’ye yükseltmişti. Kuroda, getiri aralığını daha fazla genişletmeye gerek olmadığını, yapılan ayarlamanın etkisini görmek adına daha fazla zamana ihtiyaç olduğunu belirtti.
• ABD’de ise enflasyonda düşüş devam ederken, ekonomik faaliyete ilişkin verilerde yavaşlama görülüyor. ÜFE, aralıkta yıllık bazda %6,2 ile Mart 2021’den bu yana en düşük seviyeye geriledi. Buna karşın perakende satışlar aralıkta aylık %1,1, sanayi üretimi ise %0,7 daraldı. Konut verilerinde de zayıf seyir devam etti. Artan faiz oranları ve talepteki zayıflama kaynaklı imalat sanayiinde bir yavaşlama görülüyor. Nitekim imalat sanayi aktivitesine ilişkin beklentileri gösteren PMI endeksi de yılın son iki ayında daralma bölgesine geriledi. Önümüzdeki hafta açıklanacak olan ocak ayı öncül verisinde de benzer eğilimin sürmesi bekleniyor. İngiltere ve Euro Bölgesi’nde yıllık tüketici enflasyonunda artışta düşüş eğilimi sürdü.
• Çin’de ekonomi yılın son çeyreğinde yıllık %2,9, yılın tamamında ise %3,0 büyüdü. Önümüzdeki dönemde emlak piyasasındaki zayıf görünüm ve zayıf küresel talep büyüme üzerinde risk oluşturan faktörler. ABD’de hisse senedi piyasalarında, Fed üyelerinden gelen açıklamalar sonrası para politikası duruşunda değişikliğin yakın vadede olmayacağına yönelik beklentilerin etkisiyle düşüşler görüldü. S&P 500 ve Nasdaq endeksleri dünkü kapanış itibarıyla, hafta başına göre sırasıyla %2,5 ve %2,0 düşüş gösterdiler. Euro Bölgesi’nde ise bültenimizi hazırladığımız saat itibarıyla haftalık bazda değişimler +%0,2 ila -%1,1 aralığında. Altının ons fiyatı, 1924$/ons seviyelerinde. Brent petrol vadeli kontrat fiyatı ise haftalık bazda halihazırda %1,6 değer kazandı.
• ABD’de 2 ve 10 yıllık tahvil getirileri ise halihazırda %4,18 ve %3,45 seviyelerinden işlem görüyor. Yurt içinde bütçe dengesi aralık ayında 118,6 milyar TL açık verirken, yılın tamamında ise açık 139,1 milyar TL ile Orta Vadeli Program'da öngörülen tahminin (461,2 milyar TL) oldukça altında kaldı. Özel sektörün yurt dışından sağladığı toplam kredi borcu (uzun+kısa) kasımda aylık 0,2 milyar $ artarak 161,2 milyar $’a yükseldi. Konut satışları son altı aydır yıllık bazda azalıyor; yılın tamamında ise %0,4 düşüşle 1,49 milyon olarak gerçekleşti.
• Konut fiyat endeksi ise kasımda yıllık bazda %174,3, reel olarak %54,0 arttı. Hazine bu hafta gerçekleştirdiği ihalelerde toplam 26,9 milyar TL borçlandı. TCMB, para politikası toplantısında, politika faizini %9,0 ile sabit bıraktı. TCMB, geçmiş aylardan farklı olarak iç talepteki görece güçlü seyri öne çıkardı ve son dönemde sıklıkla atıfta bulunduğu dış talep kaynaklı yavaşlamanın iç taleple telafi edildiğini belirtti. Enflasyonun seviyesinde ve ana eğiliminde iyileşmeye dikkat çeken güvercin bir ifade kullanıldı. Geçmişte kullanılan “enflasyon hedeflemesi rejimi tüm unsurlarıyla kararlılıkla uygulanacaktır” ifadesinin aynı şekilde Liralaşma Stratejisi’ne uyarlanmış olmasıyla, para politikası çerçevesinde kalıcı bir eksen değişikliği olduğu mesajı yinelenmiş oldu.

Tüketici güven endeksi geriledi

• Tüketici güven endeksi (m.a.) aralıkayında 76,6’dan 75,6’ya geriledi. Endeks,serinin açıklandığı tarihten bu yana en düşük seviyesini 63,4 ile Haziran ayında görmüştü. Alt endekslere bakıldığında; genel ekonomik duruma ilişkin mevcut dönem ve gelecek dönem beklentilerinde bozulma görülüyor. Hanenin mevcut dönemde maddi durumuna ilişkin değerlendirmelerinde düşüş görülürken, gelecek 12 ayda maddi durumuna ilişkin beklentilerinde azalış devam etti. Mevcut dönemin dayanıklı tüketim harcaması yapma açısından uygunluğu endeksi yükselirken, gelecek 12 aylık döneme ilişkinendekstesınırlıartışgözlendi.

Ekonomik aktivitedebir miktar toparlanma görülüyor

• Euro Bölgesi’nde imalat sanayi PMI endeksi son iki aydır yükselişte; endeks aralık ayında 47,1’den 47,8’e yükseldi ancak eşik seviye altında kalmaya devam etti. Endeks son altı aydır 50 eşik seviyesinin altında kalarak imalat sanayinde daralmaya işaret ediyor. İş dünyası güveninde iyileşme görülüyor. Buna karşın talepte zayıf seyir sürüyor, yeni siparişler azalmaya devam ediyor. Artan faiz oranları nedeniyle talep görünümü üzerindeki aşağı yönlü riskler sürüyor. Hizmetsektöründe ise toparlanma daha belirgin ve endeksin ocakta öncül veriye göre eşik seviyenin üzerinde gerçekleşmesi, imalat sanayi endeksininise48,5’eyükselmesi bekleniyor.

İmalat sanayiinde yavaşlama görülüyor

• ABD’de imalat sanayi PMI aktivite endeksi yılın son iki ayında eşik seviyenin altında gerileyerek, üretimde daralmaya işaret etti. Aralık ayında endeks 46,2 ile mayıs 2020’den bu yana en düşük seviyesinde gerçekleşti. Alt kırılımlara bakıldığında; üretim ve yeni siparişlerde keskin düşüş görülüyor. Hizmet sektöründe ise endeks temmuz ayından bu yana eşik seviye altında; aralıkta endeks 46,2’den 44,7’ye geriledi. Son dönemde açıklanan bölgesel imalat sanayi verilerinde zayıf seyrin sürdüğü görülüyor. İmalat sanayi endeksinin ocak ayında öncül veriye göre 46,5, hizmet endeksinin de 46 seviyesinde gerçekleşmesi bekleniyor.

Güven endekslerinde iyileşme görüldü

• Reel kesim güven endeksi (m.a.) aylık bazda 0,3 puan artarak 101,6 seviyesine yükselirken, çeyreklik bazda da 0,3 puan arttı. Böylece imalat sanayiinde iyimserlik son çeyrekte sınırlı artsa da tarihsel ortalamalarının altında kalmaya devam etti. Kapasite kullanım oranı (m.a) iki aylık düşüşün ardından aralıkta 0,5 puan artışla %76,4’e yükseldi. Sektörel güven endeksleri ise genele yayılan bir iyileşme kaydetti. Perakende sektörü güven endeksi Eylül 2013’ten bu yana en yüksek seviyesine ulaşırken, inşaat güven endeksinde ılımlı toparlanma devam etti. Hizmet sektörü güven endeksi de aylık ve çeyreklik bazda arttı.

PCE’de düşüş eğilimi sürüyor

• Fed’in yakından takip ettiği kişisel tüketim harcamaları enflasyonu (PCE) kasımda aylık %0,1 artarken, yıllık artış ise gerilemeye devam ederek %5,5 seviyesinde gerçekleşti. Gıda ve enerji kalemleri hariç çekirdek kişisel tüketim harcamaları fiyat endeksi de aynı dönemde aylık bazda %0,2 ve yıllık bazda %4,7 arttı. Artışa hizmet kalemi öne çıktı; mal fiyatları aylık %0,4 azalırken, hizmet tarafında ise %0,4 artış görüldü. Hizmet kalemleri içerisinde en yüksek artış konut tarafında gerçekleşirken, mallar tarafında ise en sert düşüş yeni motorlu taşıtlarda kaydedildi. PCE’nin aralıkta aylık yatay kalması, yıllık bazda ise%5,0 artış göstermesibekleniyor.