HAFTALIK BÜLTEN - 26.08.2023

 

Piyasalarda gözler Jackson Hole toplantısında

 

• Geride bırakmakta olduğumuz haftada A BD, E uro Bölgesi ve İngiltere’de ağustos ayı öncü im ala t ve hizmet sektö rü PMI e ndeksle ri, A BD’de konu t s atışları ve dayanıklı mal siparişle ri verile ri açıklandı. Yurt içinde ise T CMB faiz kararı takip edildi. TCM B’nin bek lentile rin üze rindeki faiz artışının ardından TL ABD doları karşısında değe r kaz anırken, 5 yıllık CDS risk primi de 400 baz puanın altına geriledi. Yurt içinde bu haf ta ayrıca güven endeksleri, kapasite kullanım oranı ve yabancı turist giriş ve rile ri yayınlandı. Küresel piy asalarda bugün Jackson Hole toplantılarında Fed Başkanı Powell’ın konuşmaları yakından takip edilecek.

 

 

• Küresel çapta öncü veriler, hizmet tarafında yavaşlama sinyaller inin g üçlendiğ ine işaret ederken, imalat sanayiine göre daha olumlu gör ünüm k orunuy or. Euro Bölgesi’nde hizmet sektörü PMI endeksi ağ ustosta 50,9’dan 48,3’e geriledi. İmalat sanayinde ise endeks 42,7’den 43,7’ye yükselmekle birlik te, Temmuz 2022’den bu yana da ralma bölgesinde bulunuyor. Alma nya’da imalat PMI verisi 39,1 ile geçen aya göre sınırlı yükseliş göstermekle birlikte son 14 aydır dara lma bölgesinde. Stokların azaltılması ve yatırım işta hının azlığ ı yeni siparişler kaleminde Mayıs 2020’den beri en sert düşüşte etkili oldu. Verilerin ardından Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) Eylül ayında gerçekleştireceği para politikası toplantısında politika faizi artışı beklentisi %34’e geriledi.

 

 

• Almanya’da üretici fiyat enflasyonunda düşüş sür dü; üretici fiyat endeksi (ÜFE) temmuzda aylık %1,1, yıllık olarak ise yüksek bazın da etkisiyle %6,0 geriledi. ÜFE’deki aza lışta enerji fiyatla rındaki düşüş öne çıkarken, ara malı fiyatlarındaki düşüşler de etkili oldu.

 

 

• ABD’de ek onomik ak tiv iteye ilişk in ver iler iv me kay bına işaret ederken, işgücü piyasasında güçlü sey ir devam ediyor. İma lat sanayi PMI endeksi ağustos ay ında öncü veriye göre 49,0’dan 47,0’a, hizmet sektörü PMI endeksi ise 52,3’ten 51,0’a geriledi. A nket, ikinci çeyrekte hizmet sektörü öncülüğündeki büy üme ivmesinin yavaşladığına ve fa brika üretimindeki düşüşün devam ettiğine işa ret etti. Şirketler, yüksek fiyatla r ve a rta n faiz oranları karşısında talebin zayıfla dığını belirtti. Yeni siparişlerde de gerileme görüldü. ABD’de haftalık işsizlik maaşı başv uruları 19 Ağustos ile biten haftada 10 bin kişi azalışla 230 bine geriledi. Dayanıklı mal siparişleri ise temmuzda öncü veriye göre aylık %5,2 azaldı.

 

 

• ABD’de konut kredisi başv uruları azalırken, kredi faiz oranlarında y ükseliş sürdü. MBA hafta lık k onut kredisi başvurula rında düşüş beşinci haftasında. 30 yıl va deli sabit fa izli konut kredisi faiz ora nı %7,31 ile A ralık 2000’den bu yana en yüksek seviyesine ulaştı. Yüksek k onut kredisi faiz oranları ise konut satışlarını baskılamaya devam ediyor. İkinci el k onut satışla rı temmuzda mevsimsellikten arındırılmış ola rak aylık %2,2 azaldı. Satışların a na eğilimi şubat 2022’den bu yana düşüş yönünde. Yeni konut satışları ise temmuzda aylık %4,4 arttı.

 

 

• ABD’de S &P 500 ve Nasdaq Bileşik endeksleri dünkü ka panış itiba rıyla hafta başına göre sırasıyla %0,2 ve %1,3 değer kazandıla r. Politika faizinde daha uzun süre yüksek seviyelerde kalına bileceğine yönelik beklentilerle tahvil getirileri yükselmeye devam etti. Fed politika faizine duya rlı ola n 2 yıllık getiriler %5 seviyesinin üzerine çıkarken, 10 yıllık tahvil getirileri %4,24 seviyesinde. Dolar endeksi ise 104,0 ile Hazira n başından bu yana en yüksek seviyede. Altın fiyatları yeniden 1900$/ons’un üzerinde işlem görüyor.

 

 

• TCMB politika faizini bek lentiler in üzerinde 750 baz puan ar tışla %25’e yükseltti. Ağustos ayına ilişkin öncü veriler ışığında, Temmuz Enflasyon Ra poru’nda sunulan yıl sonu tahmininin (%58) üzerinde kalına cağı iletişimi yapıldı. Enflasyon görünümünde belirg in iyileşme sağ lanana kada r pa rasal sıkılaştırma nın gerektiği zamanda ve gerektiğ i ölçüde kademeli olarak g üçlendirileceği belirtildi. Ayrıca parasal sıkılaştırma sürecini destekleyecek seçici kredi ve mikta rsal sıkılaştırma kararla rı a lmaya devam edeceklerinin altı çizildi. Kara rın ardında n TL A BD doları karşısında değer kaza ndı; bültenimizi hazırladığımız saa t itiba rıyla 26,49 seviyelerinden işlem görüy or. 5 yıllık CDS’ler ise 394 bps seviyesinde. Tüketici güven endek si ağustosta mevsimsellik ten a rındırılmış olarak aylık bazda 12,1 puan azalarak 68,0 seviyesinde gerçekleşti; Temmuz 2022’den bu yana en düşük seviye. Endekste düşüşün genele yayıldığ ı görülüyor. Reel kesim ve sektörel güven endekslerinde de gerileme görüldü.

 

İkinci çeyrekte iç talep kaynaklı büyüme devam etti

 

• Gayri Safi Yurt İçi Hasıla (GSYİH), 2023 yılı ilk çeyreğinde yıllık bazda %4,0, mevsimsellikten arındırılmış olarak çeyreklik bazda %0,3 arttı. Üretim yöntemine göre yıllık büyümeye en yüksek katkı hizmetler, finans sektörü ve inşaattan geldi. Harcamalar yöntemine göre ise yıllık ve çeyreklik büyümenin kaynağı yurt içi talep olurken, net ihracatın büyümeye katkısı negatif oldu. İkinci çeyreğe ilişkin veriler iktisadi faaliyetin deprem sonrası toparlanma ve güçlü kredi büyümesinin desteğiyle gücünü koruduğunu ve iç talep kaynaklı büyümenin devam ettiğine işaret ediyor. 2. çeyrekte yıllık büyüme tahminimiz%5,5ilepiyasa ortalamasının üzerinde.

 

Çin’de ekonomik toparlanmada yavaşlama sinyalleri

 

• Çin’de imalat sanayi PMI endeksi temmuzda sınırlı yükselirken, endeks son dört aydır 50 eşik seviyesinin altında. Yeni ihracat siparişleri son altı ayın en düşük seviyesinde. Hizmet ve inşaat sektörlerini kapsayan imalat dışı PMI endeksi ise 53,2'den 51,5'e geriledi. Son veriler yılın ikinci yarısında toparlanmanın yavaşlayacağına işaret ediyor. Çin Merkez Bankası ekonomik aktiviteyi desteklemeye yönelik adımlar atmaya devam ediyor. Hafta başında bir yıl vadeli ana kredi faiz oranını 10 baz puan indirerek %3,45'e düşürürken, beş yıllık faizi ise piyasa beklentilerinin aksine %4,2'desabitbıraktı. İmalatsanayi endeksinin ağustosta 49,1seviyesinde gerçekleşmesi bekleniyor.

 

İmalat sanayinde duraklama görüldü

 

• İstanbul Sanayi Odası Türkiye PMI İmalat Sanayi Raporu’na göre ikinci çeyrek boyunca 51,5 ile yatay seyreden endeks temmuz ayında 49,9’a geriledi. TL’de belirginleşen değer kaybı ve ücret ayarlamalarının girdi fiyatlarında neden olduğu keskin artışlar ile bu artışların nihai ürün fiyatlamalarına yansıması hemiç hem dıştalebin ivme kaybetmesine yol açtı. Buna bağlı olarak üretim zayıfladı. İstihdam ise olumlu seyrini sürdürdü. Ağustos öncü göstergelerinden reel kesim güven endeksi ve kapasite kullanım oranları geriledi. Benzer eğilimin imalat PMI endeksinde de görüleceğini değerlendiriyoruz.

 

ABD’de imalat sanayinde zayıf seyir sürüyor

 

• ISM imalat sanayi endeksi temmuzda aylık 0,4 puan artışla 46,4 seviyesinde gerçekleşirken, endeks kasımdan bu yana daralma bölgesinde bulunuyor. Alt endekslerden istihdam ve yeni ihracat siparişleri dışında tüm alt endeksler artarken, fiyat endeksinin 42,6 ile eşik seviye altındaki seyri fiyatlarda düşüşe işaret ediyor. Hafta içinde açıklanan ağustos ayına ilişkin öncü imalatsanayi PMI endeksi 49,0’dan 47,0’a geriledi; üretim ve siparişlerdeki düşüş toplam endeksi olumsuz etkiledi. ISM imalat sanayi endeksinin de zayıf seyrini sürdürmesi bekleniyor; piyasa beklentisi 46,9 seviyesinde.

 

İstihdam piyasasında güçlü seyir sürüyor

 

• ABD’de tarım dışı istihdam temmuzda toplam 187 bin kişi artarken işsizlik oranı ise %3,6’dan hafif gerileyerek %3,5 oldu. Önceki aya ait veri ise 209 binden 185 bine aşağı yönlü revize edildi. Temmuzda istihdam sağlık hizmetleri, sosyal yardım, finansal faaliyetler ve toptan ticaret sektörlerinde artış gösterdi. Ortalama saatlik kazanç aylık bazda %0,4, yıllık bazda %4,4 artış gösterdi. İşgücüne katılım oranı ise Mart ayından bu yana %62,6 seviyesinde yatay. Ağustos ayında tarım dışı istihdamın aylık 168 bin kişi artması, işsizlik oranının ise %3,5 seviyesinde gerçekleşmesi bekleniyor. Ortalama saatlik kazançların ise yıllık %4,3 artış göstereceği tahmin ediliyor.